เมื่อรู้ตัวว่ากำลังจะมีเจ้าตัวน้อย สิ่งแรกที่คุณแม่หลายคนมักนึกถึงคือการฝากครรภ์ครับ ซึ่งการฝากครรภ์เป็นขั้นตอนสำคัญที่จะช่วยให้การตั้งครรภ์ดำเนินไปอย่างราบรื่น ปลอดภัย ส่งผลดีต่อทั้งตัวคุณแม่และลูกน้อยในครรภ์ แต่สำหรับคุณแม่ท้องแรก อาจไม่รู้ว่าควรฝากครรภ์เมื่อไหร่ ต้องเตรียมอะไร และฝากครรภ์ครั้งแรกตรวจอะไรบ้าง? วันนี้หมอจะขอเล่าให้ฟังแบบเข้าใจง่ายแต่ครบถ้วนครับ
สารบัญบทความ
ฝากครรภ์ คืออะไร สำคัญอย่างไรต่อแม่และเด็ก
การฝากครรภ์ (Antenatal Care) คือ การดูแลสุขภาพคุณแม่ตั้งครรภ์ตั้งแต่เริ่มต้นจนคลอด โดยมีแพทย์สูตินรีเวชคอยดูแลอย่างใกล้ชิด การฝากครรภ์มีเป้าหมายหลักคือการติดตามพัฒนาการของลูก การตรวจหาความผิดปกติของแม่และเด็ก เช่น ภาวะซีด เบาหวาน ครรภ์เป็นพิษ หรือภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ
นอกจากนี้ยังมีการให้คำแนะนำที่ถูกต้องในการดูแลสุขภาพขณะตั้งครรภ์ครับ เช่น การเลือกทานอาหาร การออกกำลังกาย การหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ รวมถึงการเตรียมตัวสำหรับการคลอดและการดูแลลูกน้อยหลังคลอด เพื่อช่วยให้คุณแม่สามารถตั้งครรภ์ได้อย่างปลอดภัย เด็กมีสุขภาพแข็งแรงครับ
ประโยชน์ของการฝากครรภ์ที่คุณแม่ควรรู้
ก่อนจะรู้ว่าไปฝากครรภ์ต้องเตรียมอะไรบ้าง หรือขั้นตอนการฝากครรภ์เป็นอย่างไรบ้างนั้น มาดูกันก่อนว่าการฝากครรภ์ดีอย่างไร? ซึ่งการฝากครรภ์ไม่ใช่แค่การจดบันทึกอายุครรภ์เท่านั้น แต่เป็นขั้นตอนสำคัญที่มีไว้เพื่อสุขภาพที่ดีของทั้งคุณแม่และลูกน้อยครับ ประโยชน์ของการฝากครรภ์มีมากมาย ดังนี้
- ประเมินและคัดกรองความเสี่ยง : แพทย์จะทำการตรวจคัดกรองโรคต่าง ๆ ที่อาจส่งผลกระทบต่อการตั้งครรภ์ เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ หรือภาวะโลหิตจาง ซึ่งหากพบความผิดปกติ จะได้วางแผนการดูแลและรักษาได้อย่างทันท่วงทีครับ
- ตรวจดูความสมบูรณ์และติดตามการเติบโตของทารกในครรภ์ : แพทย์จะอัลตราซาวนด์ประเมินความแข็งแรง ความสมบูรณของทารกในครรภ์และดูว่าทารกเจริญเติบโตเป็นไปตามเกณฑ์ไหมครับ ทำให้ทารกคลอดออกมาสมบูรณ์แข็งแรง
- ป้องกันภาวะแทรกซ้อน : การตรวจเลือดและปัสสาวะอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยให้แพทย์ทราบถึงภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น เช่น การติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ หรือภาวะครรภ์เป็นพิษ ซึ่งการดูแลรักษาที่รวดเร็ว จะช่วยลดความเสี่ยงต่าง ๆ เช่น แท้งบุตร คลอดก่อนกำหนด หรือเด็กเสียชีวิต
- ให้คำแนะนำด้านสุขภาพ : เมื่อไปฝากครรภ์ คุณแม่จะได้รับคำแนะนำเกี่ยวกับการบริโภคอาหารที่เหมาะสม การได้รับวิตามินเสริม เช่น กรดโฟลิกและธาตุเหล็ก การออกกำลังกายที่ปลอดภัย การดูแลตนเองในช่วงแพ้ท้อง และการเตรียมตัวสำหรับการคลอดครับ
- สร้างความอุ่นใจ : ระหว่างการฝากครรภ์ คุณแม่จะได้พูดคุยกับแพทย์และสอบถามข้อสงสัยต่าง ๆ ช่วยลดความกังวลและความเครียดลง ทำให้การตั้งครรภ์เป็นประสบการณ์ที่มีความสุขและอุ่นใจครับ
เตรียมตัวก่อนฝากครรภ์ ต้องทำอย่างไร?
สำหรับคุณแม่มือใหม่หลายคน อาจยังไม่ทราบว่าก่อนที่จะไปฝากครรภ์ครั้งแรก ควรเตรียมตัวอย่างไรบ้าง หมอแนะนำให้เตรียมตัวดังนี้ครับ
- เลือกสถานพยาบาลที่เหมาะสม : คนที่ยังไม่รู้จะฝากครรภ์ ที่ไหนดี? ควรพิจารณาจากความสะดวกในการเดินทาง ความน่าเชื่อถือของแพทย์และสถานพยาบาล รวมถึงดูสถานที่ฝากครรภ์ ราคาที่เหมาะสมกับงบประมาณครับ
- รวบรวมข้อมูลส่วนตัวและประวัติสุขภาพ : ก่อนไปฝากครรภ์ควรเตรียมข้อมูลเกี่ยวกับประวัติการเจ็บป่วย โรคประจำตัว การแพ้ยา ประวัติการตั้งครรภ์ที่ผ่านมา รวมถึงประวัติการเจ็บป่วยของคนในครอบครัว
- จดบันทึกวันแรกของการมีประจำเดือนครั้งสุดท้าย (LMP) : สิ่งนี้สำคัญมากในการนับอายุครรภ์ และทำให้ทราบกำหนดคลอดโดยประมาณครับ
- เตรียมเอกสารฝากครรภ์ : เมื่อต้องการไปฝากครรภ์ ควรสอบถามกับทางคลินิกหรือโรงพยาบาลล่วงหน้าว่าฝากท้องต้องใช้อะไรบ้าง เพื่อให้ทำการฝากครรภ์ได้อย่างสะดวกและราบรื่นครับ
- เตรียมคำถามที่อยากปรึกษาแพทย์ : ส่วนใหญ่คุณแม่ตั้งครรภ์จะมีข้อสงสัยหรือคำถามมากมายครับ แต่พอเข้าไปพบคุณหมออาจจะตื่นเต้นหรือดูลูกตอนอัลตราซาวด์เพลินจนลืมคำถาม ดังนั้นหมอแนะนำว่าให้จดคำถามเข้าไปล่วงหน้าจะได้นำไปถามคุณหมอได้ครบถ้วนครับ
ไปฝากครรภ์ครั้งแรก หมอตรวจอะไรบ้าง ตรวจทำไม
คุณแม่มือใหม่หลายคนอาจจะสงสัยว่า ไปฝากครรภ์ครั้งแรก หมอตรวจอะไรบ้าง? โดยปกติแล้ว การฝากครรภ์ครั้งแรกแพทย์จะทำการซักประวัติคนไข้อย่างละเอียด จากนั้นจะทำการตรวจอื่น ๆ เพิ่มเติม เพื่อประเมินสุขภาพของคุณแม่และทารกในครรภ์ ดังนี้ครับ
- วัดความดันโลหิต (Blood Pressure Measurement) เพื่อตรวจคัดกรองภาวะความดันโลหิตสูง ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะครรภ์เป็นพิษได้ครับ
- ชั่งน้ำหนัก เพื่อติดตามการเปลี่ยนแปลงของน้ำหนักตัวของคุณแม่ ซึ่งบ่งชี้ถึงสุขภาพและการเจริญเติบโตของทารกได้
- วัดส่วนสูง ช่วยในการประเมินเบื้องต้นเกี่ยวกับลักษณะของเชิงกราน ซึ่งอาจบ่งบอกถึงแนวโน้มของการคลอดลูกยากได้ในบางกรณีครับ
- การเจาะเลือดตรวจครรภ์เป็นการตรวจที่สำคัญในการฝากครรภ์ จะช่วยตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด (CBC), ตรวจ HIV, ซิฟิลิส, ไวรัสตับอักเสบบี (HBV), หมู่เลือด, ภาวะธาลัสซีเมีย และเบาหวาน
- ตรวจปัสสาวะ เพื่อตรวจหาโปรตีนหรือน้ำตาลในปัสสาวะ ซึ่งอาจบ่งชี้ถึงภาวะเบาหวาน หรือภาวะครรภ์เป็นพิษได้ครับ
- การอัลตราซาวนด์ เพื่อยืนยันอายุครรภ์ ดูพัฒนาการและความสมบูรณ์ของทารก นอกจากนี้การอัลตราซาวนด์ในการฝากครรภ์ไตรมาสแรกยังช่วยในการคัดกรองภาวะดาวน์ซินโดรม (Down Syndrome) โดยการวัดความหนาของช่องทางเดินน้ำเหลืองบริเวณต้นคอทารก (Nuchal Translucency) ได้ด้วยเช่นกันครับ
การฝากครรภ์ มีทั้งหมดกี่ครั้ง แบ่งยังไงบ้าง
การฝากครรภ์ให้ได้คุณภาพ มักจะมีการนัดตรวจอย่างน้อย 5 ครั้งตลอดการตั้งครรภ์ครับ ซึ่งจะแบ่งช่วงการฝากครรภ์ออกเป็น 3 ช่วงหลัก ๆ ดังนี้
ช่วงที่ 1 (เริ่มตั้งครรภ์ถึง 14 สัปดาห์)
แพทย์จะนัดฝากครรภ์ทุก 2-4 สัปดาห์ โดยการตรวจฝากครรภ์ในช่วงนี้จะเน้นการยืนยันอายุครรภ์และกำหนดคลอด ตรวจอัลตราซาวนด์ดูว่าเป็นการตั้งครรภ์ปกติหรือท้องนอกมดลูก มีการตรวจเลือดมารดาเพื่อหากรุ๊ปเลือด โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ตรวจพาหะธาลัสซีเมีย ในผู้ที่มีตรวจพบความผิดปกติ อาจจะต้องมีการรักษาหรือต้องการมีการตรวจเลือดสามีเพิ่มเติม
ช่วงที่ 2 (อายุครรภ์ 15-28 สัปดาห์)
แพทย์จะนัดฝากครรภ์ทุก 4 สัปดาห์ โดยการตรวจฝากครรภ์ในช่วงนี้จะเน้นการอัลตราซาวนด์ดูความแข็งแรงและความสมบูรณ์รวมถึงดูเพศของทารก ตรวจคัดกรองดาวน์ซินโดรม ตรวจคัดกรองเบาหวานขณะตั้งครรภ์ และฉีดวัคซีนตามความเหมาะสม
ช่วงที่ 3 (อายุครรภ์ 29-40 สัปดาห์)
แพทย์จะนัดฝากครรภ์ทุก 2-3 สัปดาห์ ขึ้นอยู่กับความเสี่ยงของคุณแม่แต่ละคนครับ โดยการตรวจฝากครรภ์ในช่วงนี้จะเน้นการอัลตราซาวนด์ประเมินอัตราการเจริญเติบโตและท่าของทารกในครรภ์ การกลับหัวลงสู่อุ้งเชิงกราน ประเมินปริมาณน้ำคร่ำ เป็นต้น มีการสอนนับจำนวนครั้งที่ลูกดิ้น เพื่อประเมินสุขภาพของทารกในครรภ์ รวมถึงการเตรียมความพร้อมสำหรับการคลอด การแนะนำสัญญาณเตือน เช่น เจ็บท้องคลอด ถุงน้ำคร่ำแตก เป็นต้น
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการฝากครรภ์
ฝากครรภ์ครั้งแรก เมื่อไหร่ดี?
คุณแม่ควรไปฝากครรภ์ทันทีที่ทราบว่าตั้งครรภ์ หรือภายในไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ (ก่อนอายุครรภ์ 12 สัปดาห์) การฝากครรภ์ตั้งแต่เนิ่น ๆ จะช่วยให้แพทย์สามารถประเมินสุขภาพ พร้อมวางแผนการดูแลคุณแม่และทารกได้อย่างครอบคลุม
หากคุณแม่มีการตรวจสุขภาพก่อนตั้งครรภ์มาแล้ว ก็จะช่วยให้แพทย์มีข้อมูลในการดูแลได้ดียิ่งขึ้นไปอีกครับ ช่วยให้ลูกน้อยในครรภ์มีสุขภาพสมบูรณ์ แข็งแรง และลดความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนของคุณแม่ได้อีกด้วย
ฝากครรภ์ใช้เอกสารอะไรบ้าง?
ฝากครรภ์ที่ธนวรรธน์ คลินิกใช้เพียงบัตรประชาชนหรือพาสปอร์ตของคุณแม่ครับ กรณีฝากครรภ์ครั้งแรก ถ้าคุณพ่อยังไม่สะดวกมาด้วยก็ไม่เป็นไรครับ คุณหมอจะตรวจเลือดคุณแม่ท่านเดียวแล้วนัด 2 สัปดาห์มาฟังผลเลือดและรับสมุดฝากครรภ์ หากผลเลือดผิดปกติคุณหมอจะขอตรวจเลือดคุณพ่อเพิ่ม กรณีฝากครรภ์ที่โรงพยาบาลแนะนำให้โทรสอบถามกับโรงพยาบาลก่อนครับเนื่องจากแต่ละสถานพยาบาลอาจมีรายละเอียดแตกต่างกัน
ฝากครรภ์ ขั้นตอนสำคัญในการดูแลสุขภาพแม่และเด็กให้แข็งแรง ปลอดภัย
การฝากครรภ์ เป็นขั้นตอนสำคัญในการดูแลสุขภาพคุณแม่ตั้งแต่เริ่มต้นตั้งครรภ์จนคลอด ซึ่งจะช่วยให้คุณแม่และลูกน้อยมีสุขภาพดี ลดความเสี่ยงจากโรคต่าง ๆ เด็กคลอดออกมาอย่างสมบูรณ์ แข็งแรงครับ หากคุณแม่กำลังมองหาบริการฝากครรภ์ หรือมีข้อสงสัยเพิ่มเติม สามารถติดต่อสอบถามได้ที่ ธนวรรธน์คลินิก คุณหมอของเราเป็นแพทย์เฉพาะทาง เชี่ยวชาญด้านการฝากครรภ์ พร้อมทีมเจ้าหน้าที่คอยให้คำแนะนำดูแลอย่างใกล้ชิด ใส่ใจทุกรายละเอียด ตั้งใจส่งมอบบริการที่ดีที่สุด เพื่อความสมบูรณ์และแข็งแรงของลูกน้อยในครรภ์ หากท่านสนใจสามารถปรึกษาแอดมินผ่านทางไลน์คลินิกหรือจองคิวฝากครรภ์ อัลตราซาวนด์ได้เลยครับ
ช่องทางการติดต่อ
- Facebook : Thanawat Clinic
- Line : @thanawatclinic
- Tel : 095-056-6446
